Padjes

Nog nait zo laank leden laip ik ains deur t streekje in t Westenne van Midwolle woar ik geboren en getogen bin. En dou kwam ik tot de ontdek-ken dat er sinds mien jeugd – ik heb der woond tussen 1945 en 1964 – n bult is veranderd.
Der kwammen nait allain nije hoezen (mien olderliek stee, t grode hoes tussen de baide holten lichtpoalen, is as ainige van t streekje tussen draaibrogge en de S bochte, ook wel ains Körte Zuudwenden nuimt, stoan bleven moar van boeten en van binnen wel veranderd) moar de boerenloanen de bouwte op, de zandgronden aan de zuudkaante van de Hoofdweg deur t dorp, mit zien klaine looppadjes overdwaars, binnen aal mit mekoar verdwenen, oplöst deur wat “ruilverkaveling” nuimt wordt. En deurdat Grunneger Landschap t natuurgebied rond de Ennemoabörgh oetbraiden wol, is er van de landerijen achter mien ol hoes waor vrouger eerappels, waite en en hoaver verbouwd wer, nou n natuurgebied moakt. Bouwte, zoas dat joarenlaank het bestoan, en woar wie as kwoijongs tussen de opgehokte korenschoven speulden, is der nait meer.

Op topogroafische koarten oet dij tied vin je nog wel de olle boerenloanen aangeven, moar padjes tussen de boerenloanen zai je der nait op. Padjes laggen dwaars op de boerenloanen en voak noast een sloot. Wie konnen as kwoajongs Evers zien loane opfietsen tot der n plankje over sloot aan linkerkaante van loane lag. Mit n handige stuurbewegen noar links en din even goud mikken en din vol gas t plankje over en t padje op. As je t goud deden. Moar ‘t is mie n keer dik mishortjed; ik misde t plankje, klapte mit veurrad in slootswale woarbie ik van fietse oaf lanceert wer en dou mit mien bovengebit tegen fietsbelle aanklapde waorbie mie n stok van ain van de veurtanden oafbrak. k Heur nog altied “Ting” van fietsbelle in mien kop as k der aan denk.

In t hoes met de witte punt bin ik in 1945 geboren.
Even wieder lag der bie wat toenkampkes weer n plankje over n sloot en ging t padje verder net zo laank tot wie bie Boeremoa’s loane aan westkaande van t Midwolder Bos wazzen. Hier kwam ook n padje oet van zuudelijk dail van “Olgers Loane”, officieel “Diurckenlaan” wat in Scheemdermeer oetkwam en “Erflaan” nuimt was deur de gemainte. Aan dizze loane woonde dou n familie Klooster, dij noa het openstellen van t Midwolmer bos veur de gewone man, over de bospadjes deur t bos noar t dörp fietsten. Want de “Erflaan” was in de richten van ’t Dörp n meroakels slechte boerenloane woar t onmeugeliek fietsen was. Der ging n beter pad noar Scheemdermeer, moar din mozzen de Kloosters n poar kilometer omrieden. Wie gingen doar ook voak op fietse t bos in, noar Middenloane en din verder noar t Zuuden. Want hailendal achter in t bos bie de “Boslaan” wazzen n poar mooie smaale bospadjes, aiglieks niat meer as braide bandensporen, spannend om doar mit fietse deur te raggen. Mit bulten en koelen, wat dreuge sloten wazzen, moar as t grondwotter hoog ston was de bodem wel modderig. In dizze tied zol je zeggen dat wie aan t fietscrossen wazzen, moar dou hadden ze dat woord nog nait oetvonden, tenminste, wie hadden doar nog nooit van heurd. Over de Middenloane en din over t oostelijke bospad ging het din weer terogge noar t noorden, noar t dörp, bie t Hoogbaargje langs en din over n holten broggetje (zunder leunens) over de daip doaronder gelegen Zwetsloot. Deur de potklaai oet dizze zwette was t Hoog Baargje ontstoan. Want arbaiders dij in t verleden Zwetsloot mit schuppe oetgroaven hebben schoven de koaren mit de vette potklai op n al moar hoger wordende klaaibult. Toun Zwette kloar was leek het op liggende kadde en de gekromde oprit noar de aal moar hoger wordende bult wer din ook Kaddesteert nuimd. Aander kaant brogje was n boske mit hoge sparrebomen.

Middenloane anno 2006. In t bos rechts laggen onze crosspadjes. Hailendal aan t enne van dizze “zichtloane” deur t landgoud lag de Ennemoabörgh.
En omreden bochten in dizze zandpadjes nogal vairkant wazzen nammen wie altied n oafsnieden binnendeur. En doar het n opstekende boomstronke n keer n enne moakt aan ain van mien trappers. Mit ‘n noodgang de bochte deur, trapper aan verkeerde kaant van fietse noar beneden en mit n dikke knap brak trapper compleet van t crankstel oaf. Ik kin joe vertellen dat mien Pa dou slim wies mit mie was. Haar e veur zien jong n schiere fietse in mekoar flanst, ree dij hom de boudel aan gört. Schelden dat e dee. Kon e de resten van de trapper in de cranke ook nog nait zulf lös kriegen en mos ik veur n neije trapper toch noar fietsmoaker Uffen. Kostte mien Pa weer zoerverdaind geld ook nog.

Topografische kaart uit 1961. Ale sloten en ale lutje lapkes laand mit heur toenpadjes worden nait weergeven. Wie hadden zoveul meugelijkheden om van Draaibrogge (Dr br) over t Nij knoal deur t veld in t bos te kommen. Ten noorden t Kou Daip. Kleine Dollard was de iesboane van de Iesverainen “Eigen Kracht” Links van de Turflaan de bult in het land dat “Hoog Baargje” nuimd wordt.

As je nou in t Westenne van Midwolle tussen de boerderij “De Vicarie” van Imca Marina en t Midwolmer bos noar t Zuuden, achter de hoezen, kieken vin je de olle Bouwte van vrouger nait weer. Loanen en padjes binnen vot, inruild veur ‘n stok roege natuur woar soms de Koniks peerden van t Grunneger landschap lopen. Aan aander kaante van t daip is bouwte nou inruild veur n grote camping dij aigenoar Jan Glas vanzulven “Camping De Bouwte” nuimd het. Allain n poar olle moar nog krasse knarren van mien leeftied denken nog wel ais aan dij tied, zo’n dikke vieftig joar leden, dat ze op heur olle fietsen over boerenloanen en lutje padjes van heur hoes noar en deur t Midwolmer Bos ragden, zo haard as t moar kon. Het simpele bestoan van n kind in n tied dat der nait veul speulgoud was en dat net as Ede Stoal “nog niks begreep van pien of zörgen”. Loater zol t bos n hail aander betaikenis veur ons kriegen. Dou wie oog veur de wichter kregen en aal dij lutje padjes ons noar oafgelegen plekjes konden brengen woar je soamen zo romantisch van de natuur konnen genieten. Moar da’s n hail aander verhoal en n hail andere natuur. As t bos doarover vertelen kon !

Midwolle, 12 mai 2010,