n Wedeman

‘Is der wat slims gebeurd?,’ vragt Kloas aan de man, dij mit aarms over autostuur hìn ligt en haardop zit te schraaien. ‘Och’, zee de man wat noasnötternd, ‘wat is slim en as k joe t vertel din snappen ie t toch nait.’ De auto van de man staait op n parkeerploats, n èndje t bos in. Kloas komt hom over de madde, as hai mit hond zien doagelks loopke dut.
‘Uh nou ja, k heb der niks mit van neuden, mor as k joe helpen kin?’ De man laagt wat en zegt as n boer mit koeskillen, ‘nee helpen, nee, dat kinnen ie nait, k mout t zulf doun.’ En geliek begunt e weer te schraaien.
‘Hai’, zegt Kloas, ‘as k joe helpen kin…bie zo’n verdrait.’
‘Nee’, snokt de man, ‘slim oareg van joe, dat ie mie helpen willen, dat troost mie eerliekswoar. Mor och’, gong de man wieder, ‘ik en allain ik mout der deurhìn, deur dit verdrait, dit gemaddel en gespaddel.’ n Sikkom vattegjoarige man kikt Kloas hulpeloos aan. ‘Zol t n wedeman wezen?’ dinkt Kloas, dij t even nait aan kin. Zo onder zien waark deur zit hai zien routswaarde verdrait hier in t bos oet te schraaien. ‘Ja’, dinkt Kloas, ‘onder zien waark deur. t Is dunkt mie n raaizeger, as ik noar auto en nedde pak kiek. n Schiere strikke veur, biepazend lefdoukje op.’ De man is broen van de oflopen zummer.
‘Of zolt van de zunnebaank’, dinkt Kloas. n Luddek wit streepke zit over zien ringvinger. Op achterbaank van auto ligt n sporttazze haalfopen. Op n plakploatje, dij der opplakt is, staait: ‘Jeugd voetbaltoernooi.’ n Poar wichterschountjes valen der zo wat oet. Wieder ligt der nog n swaart sportbroekje en voetbalsjaal woarop staait ‘F.C. ons dörp!’ ‘De man is noatuurlek swoar overwaarkt’, dinkt Kloas. Zeker wedeman worren. Zien waark, n gezin mit opgruiende kinder in de bongelleeftied.
‘Mien vraauw hè’, zegt de man aan Kloas,
‘en ik wos t nait in t veuren. n Best wief, n goie moeke en din dit.’
‘Joa jong’, zegt Kloas wat vrundelker. ‘En zo inainen oet tied kommen, n haartaanval?’ vragt Kloas.
‘Oet tied kommen??’, zegt de man, ‘was dat mor zo, of nee toch nait. O mien God wat zeg k nou’, en geliek begunt de man te reren, of der gain end aan komt. Dikke troanen stromen op zien handen. Kloas krigt der n kloet van in haals.
‘Het zai n aander?’ vragt Kloas, as de man wat biekommen is. Nee, schudt de man mit zien heufd, as e stief op lippen bit. ‘Hest doe n aander? ‘ zegt Kloas vroagend. ‘Was t mor zo’, zegt de man. Kloas hulpeloos aankiekend.
‘Nou’, zegt Kloas, ‘ik snap der niks van.’ Hai begunt zug kriegel te vuilen. Hai zuikt mit zien ogen zien hond, wil hom aanflòiten om deur te lopen. ‘Joa’, zegt de man aan Kloas, ‘dat kin k mie begriepen. Kom bie mie in de auto zitten, din zal k die ales vertellen.’ As Kloas auto instapt let e zien hondje veur hom zitten. ‘Was de wereld mor zo makkelk as joen hondje’, zegt de man en krigt n laagje op zien gezicht. ‘k Bin n traauwde homo’, zegt de man stoer. En der vot achteraan, ‘nait vot weer tou auto oetstappen. k Vertraauw die. Bist eerste in joaren woar k mien verhoal aan kwiet kin en k kom die mit gain vinger aan, wees mor nait baange.’ ‘Baange bin k nooit’, zegt Kloas, ‘mit zuk n stoere hond bie mie.’ Baaide kieken ze noar hond, dij Kloas veur hom hòldt. Ze kommen wat te laggen en in dizze lözze sfeer vertelt de man zien verhoal. Opgruid in n swoar òfgeschaiden gezin. Zundoags twij moal noar kerk. Van preekstoul òf wer hom al jong induzzeld wat zunde en ontucht was. Hai ging mit jonges oet zien buurt noar n man, dij n toentje haar aan de spoorliene. As zai wat mit de man ‘speulden’, kregen ze eerdjebijen, aans nait. Dij aigenste man bleek loater olderling te wezen in hervörmde kerk in dörp wiederop. Hai wos van niks. Wur òlder, gong noar schoul en loater hogerop leren in stad. Gewoon as elk aander. Schoulfeeskes, daanspartijkes. Hai kreeg verkeren. n Nuver wichtje was t, oet n geriffemeerd gezin. Zien toukomstege schoonòllen waren wies mit hom. Jong kon goud leren. Wol van ales aanpakken in vekanties. En benoam, Grétha, heur dochter, haar zegd, ‘zo netjes van je wait wel.’ n Doetje bie t kommen, n doetje bie t goan. Gain seks veur t traauwen, verloven, joaren spoaren, traauwen. Drij kinder haren ze kregen. n Wicht en twij jonges. Groots en wies was e der op. Zin aan seks mit Grétha was mor moateg. Grétha docht voak, ach hai is muide. n Swoare boan mout je reken en veul zörg veur zien gezin. Veur zien kinder n beste pa en ook veur heur n schiere man. En nog wus hai van niks. Tot.… tot e Heinz tegen kwam. Heinz was n openlieke homo. Goudlaags, vrundelk en aaltied kloar stoan veur n aander. Dij knipoogjes van Heinz, hai wer der verlegen van en mit. En dou… dou wus e t. Van dou of aan wur ales aanders. Aalgedureg wol e bie Heinz wezen. Hai nam hom mit noar hoes. Stelde hom veur as n mitwaarker van hom. Grétha en de kinder vonnen hom votdoalek oardeg. Nooit kwam der wat in Grétha op en de kinder waren nog te klaain. Thoes was t nou aal ‘van Heinz veur en Heinz noa.’ Tot Grétha n moal zee. ‘Hol toch op mit dien Heinz. Konst der wel verlaifd op wezen.’ Wat dreunde dat deur in zien heufd. ‘Dien Heinz… verlaifd…verlaifd.’
‘Wait ze t?’, vragt Kloas, dij mor stil luusterd haar noar de man zien verhoal. Kloas duufde zug hoast nait te verruiern onder t proaten en docht: Proat mor, tou mor man, proat mor. Endelk kon de man zien verhoal kwiet.
Kloas haar eerlieks mit de man te doun.
‘Nee’, zegt de man, ‘nait van mie’. ‘Ze mout t toch waiten’, zegt Kloas, ‘doar het ze recht op’.
‘Waist doe hou t mout?’ zegt de man. ‘t Is allemoal zo stoer en swoar. Kerk, mien waark, de buurt, de femilie. En din mien kinder, k wil ze nait kwiet. Ze zitten in heur bongeljoaren, binnen zulf aan loop mit heur aigen prille gevuilens. Jonges zitten op voetballen, bie ons in dörp. Stoere jonges en heur pa?’ De man bogt zug veurover en dut n kastje open, hoalt n swaart mapke der oet, woarop zien traauwring ligt. Oet t mapke hoalt e n foto en laankt hom Kloas over. ‘Kiek’, zegt de man, ‘dit is Grétha. Was t nait zo’n goud wief, din haar k ter makkelker mit. n Best en laif mins.’ Op de foto staait n schiere vraauw. Ze dragt n parelsnoer om haals. Kloas krigt ter benaauwd van. Noa dat e wat houst het en daip oadem hoald, zegt Kloas,
‘Der mout toch proat worren, ook mit Heinz der bie, mit joen drijen.’
‘As der proat wordt, din is t mit zien twijent. Heinz is vleden week oet mien leven stapt’, zegt de man. Hai gaait stil en bitter zitten janken.

Dus toch n wedeman dinkt Kloas. As Kloas oet de auto stappen wil, zegt de man ‘BEDANKT’ en legt huil veurzichteg zien haand op Kloas zien aarm en zegt: ‘k Goa dizze nacht op logeerbèrre sloapen.’ ‘En wieder?’ zegt Kloas. ‘Joa’ , zegt de man mit rooie betroande ogen, ‘en wieder….?!!’