Dij spoart veur de mond, spoart veur de katte of de hond

t Was altied dròkte van belang op de boerderij. Joa, vanzulf mit aal dat waark wat n boer het, want zoas pa het altied zee: “Boerderij is knoeierij”.
Nait allennig t waark op t laand gaf dròkte, mor ook de daaier.

Aine van dij daaier was de boerderijkatte. D’r luipen wel meer katten rond, mor dizze katte was zeg mor de “hoofdkatte”, hai luip d’r al joaren rond. Ain van de dochters har de katte kregen van n kollegoa. Dou e op boerderij kwam was e nog noamloos, mor hai kreeg de biezundere noam van…”Poei”.
Poei was letterlk en figuurlk n dikke laiverd. Pa vond dat n boerderijkatte nait in t veurènne heurde, mor moe doch doar aans over.
As zai n katte zag, den was t net of ze magneten in handen har, zai mos ze even mit florn en proaten. “Och, woar is mien lutje wiefke den?” floainde ze tegen de katte, dij heur den eelsk om de bainen streek. t Muik katte nait oet dat hai n wiefke nuimt wer terwiel dat e aiglieks n dikke koater was. Zien ego wör d’r nait deur aantast, zolaank as e mor n beetje vreten kreeg. Hai had allaank leert dat noa dat “leutje wiefke” maistied vreten en nog meer aandacht kwam. Ie konden nait aans zeggen as dat Poei, noar de moatstoaven van n katte, biester klouk was.

Poei was swaart wit gevlekt en as e nog n metertje gruit was, den haar e zo veur n kou deurgoan kent. Zai je dat veur joe?
Poei was Poei en leuf t of nait, hai zol nog gain moes kwoad doun. Poei was zo te zeggen veurstander van geweldloze kommunikaotsie. Mor ook dat had zien grenzen, zoas ie loater in dit verhoal lezen kennen.

Mor goud, Poei mog, net as de aandere katten aiglieks nait in t veurènne kommen. Moe had doar wat op vonden. Veur de verwarming had ze n krukje hínzet. En as Poei den in keuken kwam, den zee ze allennig mor: “Poei, woar is dien krukje?” Den sprong Poei op t krukje, nuzzelde zok tegen de verwarming aan en snorde van wonder en geweld.

As t hailendal mooi ging den sprong e boven op de verwarming, ie waiten wel, zo’n braide radiator mit leden. Doar lag e den laankoet, as n hoaze in zien leger, op te sloapen.
t Was n biezundere katte en dat was e. As ain van de kinder aan t vissen ging, den kon e t nait òfwachten. Zo gaauw as d’hangel pakt wör den snitterde Poei hom noar daip hín en zat den liedzoam te wachten tot hangeltopke onder wotter ging.
Maistied vong Jan wel n lutje viske dij e den aan Poei gaf. Viske wör votdoadelijk mit hoed en hoar opvreten. t Leek wel of d’r gain groate in zat.

Zo ook datmoal. Jan had beet en huil zien hangel op en net dou de vis deur de lucht zwaaide, mooie dikke broazem, had Poei de vis mit ain grode sprong te pakken en naaide d’r tussen oet.
“Doe lelijke katte”, ruip Jan, “ik geef die ja altied wel n lutje viske, mor dizze was veur ons zulf”. t Huilp niks, Poei kwam nait weerom mit de vis.
Kiek, twiefel slagt al tou over de aannoame dat Poei sikkom gain moes kwoad dee. Mor goud, vis is gain moes en Jan vergaf Poei zien brutoale doad.

Noa t eten stond moe in de keuken de òfwaske te doun, dou ze noar boeten keek. Doar luip Poei in toene. Nou was dat op zok niks gain biezunders, mor hou e luip! Of lopen kon je t aiglieks nait nuimen. Hai sleepte zok deur de toene, net of hom t aal teveul was.
“Och laive tied” zee ze in zokzulf. “Dij lutje Poei van ons zel toch nait zaik wezen? Hai het t lief ja slim opzwollen”.
Ze was ja meroakel wies mit juust dizze katte. Want al luip Poei achter in t laand, as zai mit de auto bie hoes kwam, vloog e noar deure, net of e zeggen wol: “Hé, bist d’r weer?” Kon heur nou al begroten as ze Poei missen mos.

Moe vloog noar boeten en ruipt de katte: “Poei! Poei! Och, wat is d’r den mit mien wiefke?”
n Kloagend “miaaaw” was t antwoord.
“Och, kom mor gaauw mit in hoes”, zee moe en pakte de katte op d’aarm. In keuken kreeg Poei n lekker nuske in n deuze bie de kaggel.
“Beetje waarme melk,” zee moe, “Den hest kop zo weer deur t helster!” In steertmoate muik ze n beetje melk waarm en dee dat in n komke veur de katte. Mor Poei kwam zien deuze nait oet en dou ze hom bie zien komke hìnzette, wol e de melk nait aankieken.

“Da’s nait goud”, zee moe ongerust. Ik bel votdoadelijk de vijarts op. Zie greep de telefoon.
“Joa, hier mit vrouw Greven. Ons katte ken sikkom nait meer lopen, hai wil nait meer vreten en zien lief is hail dik.. Hai ligt allennig mor te liggen. Ik leuf dat e slim piene het. Ken ik even mit hom komen?”.
“Den komen ie direct mor even”, zee de assistente.

Moe vloog noar t achterénne en vertelde pa wat d’r mit de katte loos was. Hai was t mit heur ains. Ie konden ja nait waiten.
Poei bleef stil in deuze liggen, zulfs dou moe hom in auto zette. Bie de vijarts aankomen luit hai zok ook nait heuren. Vijarts pakte hom oet de deuze en bevuilde zien lief. Poei luit het mor over zok hinkomen.

“Is t slim?” vruig moe bezörgd. En t antwoord dat ze kreeg begreep ze hailendal nait.
“Slim?” zee de vijarts, “nee, de kat is niet zo slim. Hij heeft kennelijk teveel gevreten. Wat heeft u hem gevoerd?”
“Joa, niks ja,” zee moe, “hai wol ja hailemoal nait vreten”.
“Voor zover ik het kan voelen, is zijn maag behoorlijk goed gevuld en dat is waarschijnlijk de reden dat uw kat zo inactief is”, antwoordde de vijarts, “ik denk dat een dagje uitbuiken zijn klachten behoorlijk zal verminderen”.

Moe ging weer op hoes aan, mit de volgevreten Poei. Dou ze de loane opree ston pa al op heur te wachten.
“Doe mit dien zaike katte!” ruip e vergreld. “Ik bin vanmörgen ja mit noaber op jacht west. Wie hadden n eend schoten en ik had mit d’olluu ofproat dat zai dij eend hebben zollen. Ik had d’eend op de vensterbaanke achter thoes legt, mor de eend is vot en de doader ligt bie die in de deuze! Bonken en veren van d’eend liggen in schure maank de raive. Ken nait aans of katte het dij haile eend opvreten!”
Onderoet de deuze klonk n lutje “miaaw” net of Poei zeggen wol : “Ik kon d’r ook ja niks aan doun… t was ja zo lekker en katten binnen ja gain vegetariers!”

t Schoamrood steeg moe noar de kop. Dat mainde de vijarts dus dou hai vruig wat ze de katte aalmoal te vreten geven had. Poei har zok letterlijk t lief dik en rond vreten!
Och mien laive tied, d’eend vot en dammit ook nog n dikke reken van de vijarts!

t Was gain haiterdoad geval, mor in de schure lagen inderdoad de veren en nog wat lutje bonken van de eend, as stille getuugen van de schranspartij.
Oma het dij dag mor n pankouk bakt. Poei het drij doage zien vretensbak nait aankeken en lag allennig mor oet te dijen veur de kaggel.

Mor ain ding hebben ze d’r van leert:
‘Dij spoart veur de mond… spoart veur de katte of de hond!’

Mit dit verhoal dee Giny mit aan de Grunneger Schriefwedstried van gemainte Vlagtwedde in 2009.